U američkim novinama “The evening star”, od 28. maja 1910. godine, objavljen je tekst pod naslovom: “Čudesni most nad rijekom”.
“Malo je od arhitekture ili bilo čega drugog zanimljivog u Mostaru. Glavna odlika i slava grada je čudesni stari most nad rijekom Neretvom, koji se pripisuje i Rimljanima i Turcima a vjerovatno su i jedni i drugi imali udjela u izgradnji. To je živopisna građevina kojoj nije slična nijedna druga te vrste na svijetu, ima veoma strm i uzak prijelaz, radi koje je moguć prolaz samo jednih kolica ili kočije u isti vrijeme.
Sa obje strane mosta se nalaze mrgodni stari zatvori, koji su u uznapredovanom stepenu raspada. Na onome što bi mogli nazvati kamen temeljac, nalaze se urezane arapske riječi “Kudret Kemeri”, što bi u prevodu značilo “luk Svemogućeg”.
Ovdje nema džamija od neke važnosti. Najstarija i najimpozantnija nalazi se na desnoj obali rijeke blizu starog mosta i iz onoga što je upisano na njoj, saznajemo da je izgrađena 1556 godine.
Trinaest minareta se mogu izbrojati sa mosta.
Rimokatoličke crkve su mnogo veće i impozantnije od džamija. Kao i svi ostali stari balkanski gradovi, Mostar ima nekoliko dragocjenih vjerskih relikvija, ruke i noge, prste i zube od svetaca i mučenika, koji su davno nekad umrli i ima ostatke Svetog Luke, koji su nekad bili miraz.”
(prevod: Armin Džabirov)
Nekoliko opaski:
U tekstu autor je kao najstariju džamiju naveo Neziraginu džamiju, koja se nalazi na desnoj obali Neretve blizu Starog mosta i da je sagrađena 1556 godine. Neziragina džamija je sagrađena 1550 godine, a najstarija mostarska džamija je Sinan-pašina, koja je sagrađena 1473 godine. Autor pravi grešku i sa relikvijama Sv. Luke Evanđeliste. Njegove moći su se nalazile u Jajcu, da bi pred turskim osvajanjem bile prebačene u Dubrovnik.
Fotografija: Stari most 1910, Evening Star
Priredili: Armin Džabirov, Smail Špago, Tibor Vrančić
(NovaSloboda.ba)
