Dr. Boženka Galić Tirić, spec. medicine rada i sporta, ocijenila je kako Bosna i Hercegovina nema nijednog nacionalnog plana borbe protiv raka, upozorivši istovremeno na porast broja novooboljelih žena od karcinoma dojke, vrata maternice ali i debelog crijeva.
Navodi kako u BiH nema jedinstvenog registra malignih oboljenja.
Prena podacima s kojima raspolaže za jednu privatnu polikliniku u Mostaru, na tri hiljade preventivnih sistematskih pregleda otkriveno je 25 karcinoma, među kojima je vodeći bio karcinom dojke, zatim kolorektalni karcinom, te karcinom bubrega i pluća.
Dr. Galić Tirić, koja je u organizaciji “Žena Ženi” jedna od nositeljica inicijative redovnih preventivnih pregleda za rano otkrivanje raka, odnosno donošenje Nacionalnog plana protiv raka, kaže kako žene trebaju redovno voditi brigu o svom zdravlju i tzv. ženskim bolestima.
“Mi smo u organizaciji ‘Žena Ženi’ pokrenule inicijativu za redovne preventivne preglede za rano otkrivanje karcinomom dojke, vrata maternice, ali i raka debelog crijeva, od koga, takođe, oboljeva velik broj žena, a koji zauzima drugo mjesto prema smrtnosti od karcinoma u razvijenim zemljama”, navodi ona.
Napominje kako bi briga o zdravlju žene trebala početi od školske, odnosno adolescentske dobi.
Po njinim riječima, u našoj zemlji postoje jako dobri screening testovi (probir testovi) koji za ženu lično, a posebno javno zdravstveni sistem ne košta puno i ne oduzima previše vremena.
“Ti screening testovi su papa test kod ranog otkrivanje raka grlića maternice, mamografija kao probir test za rano otkrivanje raka dojke, a potom test na okultno krvarenje, koji je idealan za otkrivanje kolorektalnog karcinoma”, objašnjava dr. Galić Tirić.
Moj cilj je, kaže ona, “da probudimo svijest svake žene, ne samo moderne i one koja brine o svom zdravlju, te pošaljemo poruku vlastima i cjelokupnom javno zdravstvenom sistemu da se konačno probudi”.
“Strategija prevencije u BiH za maligne bolesti, poput raka grlića maternice ili dojke, koje su najučestalije bolesti u BiH, pa i Evropi, je potpuno izostala. A protekle dvije godine, covid nas je sve ‘progutao’, odnosno puno smo se bazirali na tu bolest, a jako malo se provodilo preventivnih pregleda”, dodaje dr. Galić Tirić.
Po njenim navodima, jedine zdravstvene ustanove koje su radile i preventivne preglede su privatne zdravstvene ustanove, čije su usluge pacijenti morali plaćati, a cilj je inicijative da ti pregledi budu besplatni bez obzira na materijalni status.
Podsjetila je da je Hercegovačko-neretvanski kanton pokrenuo preventivni program ranog otkrivanja dojke prije par godina ali da se, po njenim informacijama, malo žena odazvalo na njih.
“Mislim da je razlog malog odziva žena na preventivne besplatne mamografske preglede, prije svega, neinformisanost, te da informacije usljed pandemije koronavirusa nisu doprle do ženske populacije”, naglašava Galić Tirić.
Pohvalila je najavu da bi se u Zapadnohercegovačkom kantonu, od 1. aprila, trebao, uz preventivne redovne preglede protiv raka dojke, odnosno mamografiju, uvesti i redovni preventivni pregledi za rano otkrivanje raka grlića maternice i kolorektalni karcinom.
“Na vlastima našeg kantona (HNK), ali i cijele BiH, je da to isto sprovedu i pruže šansu za bolje preživljavanje”, zaključila je dr. Galić Tirić.
(Fena)