Kosovski premijer Albin Kurti najavio je u srijedu pojačano prisustvo Kosovske policije na sjeveru Kosova uoči tamošnjih lokalnih izbora u četiri općine, nakon incidenata u dvije opštine dominantno naseljene Srbima, za koje se Beograd i Priština uzajamno optužuju.
Istodobno predstavnici srbijanske vlasti ocjenjuju da je atmosfera na Kosovu iznimno zapaljiva, prenosi Hina.
Najmanje dva incidenta dogodila su se u utorak u Zubinom Potoku i sjevernoj Kosovskoj Mitrovici, pri pokušaju članova općinskih izbornih povjerenstava (OIK) da, uoči izbora za gradonačelnike četiri većinske srpske općine, u pratnji Kosovske policije uđu u prostorije OIK-a na sjeveru, a lokalni Srbi spriječili su ih da to učine.
Vanredni izbori u četiri opštine na sjeveru zakazani su za 18. i 25. decembar nakon masovnog izlaska Srba iz kosovskih institucija, uključujući i ostavke gradonačelnika četiri opštine na sjeveru. Kosovski Srbi, uz podršku službenog Beograda, zahtijevaju da Priština dosljedno primijeni Briselski sporazum iz 2013. godine, kojim se, uz pokroviteljstvo EU-a, obavezala na formiranje Zajednice srpskih općina.
Incident u Zubinom Potoku završio je mirno, uz intervenciju policije, dok su u Mitrovici, prema službenim izvorima, na prostorije OIK-a bačene dvije eksplozivne naprave, od kojih je jedna eksplodirala. Druga je u kontrolisanoj eksploziji uklonjena. Lokalni mediji tvrde da su viđeni i “pojedinci s maskama”.
Nove incidente kosovski premijer naziva “napadima” koje su “pojačale zločinačke bande na sjeveru Kosova”, dok Beograd uzvraća sličnom retorikom.
Kurti je zbog svega najavio veće prisustvo policajaca, optužujući srbijanskog predsjednika Aleksandra Vučića da stoji iza tih akcija.
Iz Beograda stižu slične optužbe na adresu prištinskih vlasti. Direktor Ureda za Kosovo srbijanske vlade Petar Petković optužio je kosovsku stranu da je poslala Kurtijeve specijalce s ciljem da instaliraju svoje biračke komisije.
Ove optužbe Kosovska policija ocijenila je kao “neistinite i tendenciozne”.
Centralna izborna komisija Kosova u utorak naveče je ocijenila kako, s obzirom na incidente, “nije moguće krenuti po planu organizacije izbora” u četiri opštine na sjeveru.
Kurti tvrdi da se u tim opštinama “ne radi o podjeli na Srbe i Albance, već na kriminalne bande i građane”. On je zamolio “sve građane Kosova” da “podrže državu i Kosovsku policiju” i sve dužnosnike da “brane ustavnost i zakonitost, republiku i demokratiju“.
Srbijanski ministar obrane Miloš Vučević ocijenio je pak u srijedu da je “atmosfera na Kosovu toliko zadaljiva i napeta da je dovoljna šibica da se zapali sve i krene u neželjenom pravcu”. Ustvrdio je da kosovski premijer povlači niz jednostranih poteza usmjerenih na destabilizaciju i nepoštivanje postignutih sporazuma.
Evropska unija i Sjedinjene Američke Države pojačale su posljednjih mjeseci diplomatske aktivnosti nastojeći da Beograd i Prištinu privole na pregovore kojim bi se izbjegla eskalacija napetosti.
Mobilne izviđačke patrole evropske pravosudne misije na Kosovu (EULEX) pratbezbjedonosnu situaciju na sjeveru u bliskoj saradnji s Kosovskom policijom, rekli su danas dužnosnici EULEX-a lokalnim medijima.
U zajedničkoj deklaraciji učesnika samita Evropska unija – Zapadni Balkan, u utorak u Tirani, podržan je proces, koji se vodi pod okriljem EU, te je naglašeno kako se od Beograda i Prištine očekuje “konkretan napredak” ka postizanju “sveobuhvatnog pravno obavezujućeg sporazuma o normalizaciji odnosa”.
Od obe strane zatraženo je da se “angažuju konstruktivno kako bi se riješili bilateralni nesporazumi”, uz poziv da se “suzdrže retorike koja ne doprinosi dijalogu” i “od jednostranih akcija koje bi mogle dovesti do tenzija i nasilja”.
(Fena)
