Evropska unija će početkom 2023. godine pokrenuti projekat za izgradnju kapaciteta u oblasti kibernetičke bezbjednosti na zapadnom Balkanu, koji će se finansirati u okviru Instrumenta za pretpristupnu pomoć (IPA III).
Iz Delegacije EU u BiH kazali su, za Fenu, da je taj projekat planiran je kao četverogodišnji program s budžetom od pet miliona eura, te da će ga provoditi estonska Akademija za e-upravu.
“Globalno okruženje kibernetičkih prijetnji dodatno je pogoršano ruskim agresorskim ratom protiv Ukrajine, što direktno utiče na Evropsku uniju i njene susjede. Kibernetičke prijetnje usljed rata naglašavaju potrebu za jačanjem razmjene informacija i stručnosti između EU i zapadnog Balkana, te među zajednicama kibernetičke bezbjednosti, uključujući u pogledu hibridnih prijetnji”, ističu iz Delegacije EU u BiH.
Opšti cilj projekta je, kako navode, unapređenje kibernetičke otpornosti zapadnog Balkana kroz ostvarenje regionalne saradnje i provođenje konkretnih aktivnosti na izgradnji kapaciteta usmjerenih na korisnike, zbog jačanja funkcionalnih i odgovornih institucija koje mogu odgovoriti na kibernetičke napade.
“Usmjeriće se na direktne institucionalne i operativne nedostatke u kibernetičkoj spremnosti i odgovoru. Projekat će, takođe, olakšati angažman Evropske unije u regiji u oblasti kibernetičke bezbjednosti. Pristup Evropske unije izgradnji kapaciteta za kibernetičku bezbjednost na zapadnom Balkanu zasniva se na pravima i uključenosti cijele vlade, kako bi se unaprijedila prevencija, spremnost i otpornost na kibernetičke prijetnje sa snažnim fokusom na izgradnju institucija”, pojasnili su iz Delegacije EU.
Projekat je osmišljen nakon provedene analize potreba za izgradnjom kapaciteta u oblasti kibernetičke bezbjednosti, koju je 2022. godine provela Akademija za e-upravu u zemljama korisnicama IPA III programa na zapadnom Balkanu.
“Studija za utvrđivanje i formulisanje potreba u oblasti kibernetičke bezbjednosti na zapadnom Balkanu” vrlo precizno definiše nedostatke i potrebe svake od šest zemalja zapadnog Balkana, uključujući institucionalni okvir i upravljanje, pravni okvir, upravljanje rizicima u nacionalnoj kibernetičkoj bezbjednosti, kritičnu infrastrukturu i operatere neophodnih usluga, obrazovanje i podizanje svijesti.
Evropska unija je, naglašeno je, posvećena pružanju podrške za jačanje otpornosti zapadnog Balkana na kibernetičke prijetnje kao strateškoj geopolitičkoj investiciji, između ostalog, i zbog evropske perspektive regije. Ulaganje u kibernetičku otpornost regije i podrška usklađivanju s Evropskom unijom su ključni za osiguranje stabilnosti korisnika programa IPA III i osiguranje pouzdanih usluga i digitalnih alata za građane i preduzeća.
Šefica Političkog odjela pri EU kancelariji u BiH Elisabet Tomašinec ranije je ocijenila da cyber kriminal ne poznaje granice, te da iz tog razloga ne trebaju postojati granice ni u saradnji u borbi protiv cyber kriminala.
Podsjetila je da BiH potpisala niz međunarodnih sporazuma i konvencija koje se tiču cyber bezbjednosti, te da se u Sporazumu o stabilizaciji i pridruživanju izračito spominje ta vrsta bezbjednosti koja mora biti implementirana odmah.
(Fena)
