U vojnom časopisu “Unsere Wehrmacht im Protektorat”, od 9. sptembra 1941. godine, objavljen je tekst pod naslovom “Predvorje Orijenta” autora Nikolaja Bauera, u kome su opisani Beograd, Sarajevo i Mostar. Ovde donosimo prvedeni dio teksta, koji se odnosi na Mostar.
—
Na obe strane Neretve, okružen kraškim brdima, leži posebno interesantan glavni grad Hercegovine, Mostar. Ljeti se čak zaboravi i neizdržljiva vrućinaj ovog još nedodirnutog Orijenta, koji se ovde susreće na svakom koraku. Strogo religiozne Turkinje su prepoznatljive, potpuno prekrivene tamnoplavim prekrivačem sa kapuljačom, Muslimani po njihovim širokim pantalonama i crvenim fesovima. Znak prepoznavanja grada je Stari most, poznatiji kao Rimski most, koji vitkim lukom prespaja duboko šumeću Neretvu. Do danas nije jasno ko je graditelj ovog romatičnog, u pjesmama opjevanog mosta. Dok vrh luka važi kao turska gradnja, obe kule uz most pokazuju rimski način gradnje.
Među brojnim vitkim munarama, najsjajnija ona na najvećoj džamiji u gradu, Karađozbegovoj džamiji, koja doseže visoko u nebo. Pobožni Turci posjećuju kupatilo izgrađeno u turskom stilu, kroz koje je provedena ledeno hladna Neretva. Kod izlaska i zalaska sunca klanjaju se bezbroj puta u pravcu Mekke, gdje god da se nalazili.Upravo kada je mujezin blagotvornim glasom sa munare počeo sa učenjem njegove zahvalu Allahu, krenuo je voz, uskotračnom prugom, u pravcu Sarajeva, metropole Bosne…”
Prevod: Smail Špago
Fotografije:
Veličanstvena grobnica muhamedanskog dostojanstvenika Osmana Đikića u Mostaru
Kameni most, takozvani Rimski most u Mostaru, vitkim lukom prespaja Neretvu
Iza bijelih zidova i zelenih čempresa uzdiže se najveća džamija u Mostaru, Karađozbegova džamija
Priredili: Smail Špago, Armin Džabirov, Tibor Vrančić
(NovaSloboda.ba)
