Nakon dva vijeka neutralnosti i dvije godine od kako je aplicirala, Švedska je danas službeno postala 32. članica NATO-a, što je velik korak za zemlju koja se do sada držala vojne nesvrstanosti zbog stava Moskve, prenosi Al Jazeera Balkans.
“Zvanično je – Švedska je sada 32. članica NATO-a, čime je zauzela mjesto za našim stolom koje joj pripada”, napisao je generalni sekretar NATO-a Jens Stoltenberg na društvenoj mreži X.
Plavo-žuta švedska zastava trebala bi u ponedeljak biti podignuta ispred sjedišta NATO-a u Briselu, prenosi Hina, pozivajući se na AFP.
Rusija je prošle sedmice obećala preduzeti “kontramjere” kao reakciju na pristupanje Stockholma savezu, što će ovisiti “o uslovima i obimu integracije Švedske u NATO”.
Pristupanjem Švedske, nakon Finske prošle godine, sad su sve zemlje s izlaskom na s Baltičko more s izuzetkom Rusije članice Atlantskog saveza.
Švedska i Finska, iako vojno bliske Sjedinjenim Američkim Državama, istorijski su se radije držale podalje od NATO-a, formiranog tokom Hladnog rata nasuprot bivšem Sovjetskom savezu.
Iako Švedska doprinosi međunarodnim mirovnim snagama, nije iskusila rat još od sukoba s Norveškom 1814. godine.
Helsinki i Stockholm su istovremeno najavili svoju kandidaturu za ulazak u NATO, kao reakciju na rusku invaziju na Ukrajinu.
Finskoj je odobren pristup savezu prošlog aprila, a proces pristupanja Švedske bio je otežan pregovorima s Turskom, koja je prigovarala zbog švedske popustljivosti prema Kurdima izbjeglim na švedsku teritoriju, jer dio njih Ankara smatra teroristima.
Na putu se Švedskoj našao i mađarski premijer. Viktor Orban dao je svoj načelni pristanak, ali je prije završetka procesa od Stockholma zatražio “poštovanje” nakon godina “ocrnjivanja” njegove politike.
Mađarski parlament je krajem februara konačno ratifickovo članstvo Švedske u NATO-u.
Prema anketi radija SR emitovanoj u petak, većina Šveđana smatra da je njihova zemlja podnijela “previše žrtava” radi članstva u NATO-u, ali priznaje, ipak, da je bezbjednost Švedske tim članstvom ojačana.
Pristupanje Švedske NATO-u popraćeno je zaoštravanjem retorike njenih čelnika, pa je tako glavni komandant oružanih snaga Micael Byden u januaru izjavio da se njegovi sunarodnjaci “moraju mentalno pripremiti za rat”.
Uz kandidaturu za NATO, Švedska je početkom decembra potpisala i sporazum kojim SAD-u daje pristup 17 vojnih baza na njenom tlu.
(Fena)
