Naučnici David Baker, Demis Hassabis i John Jumper osvojili su Nobelovu nagradu za hemiju 2024. godine, saopštilo je u srijedu tijelo koje dodjeljuje nagradu, za njihov rad na strukturi proteina.
Nagradu, koja se smatra jednom od najprestižnijih u naučnom svijetu, dodjeljuje Kraljevska švedska akademija nauka, a vrijedna je 11 miliona švedskih kruna (1,1 milion dolara).
“Jedno od otkrića koje je ove godine priznato odnosi se na konstrukciju spektakularnih proteina. Drugi se odnosi na ispunjenje 50.godišnjeg sna: predviđanje strukture proteina na temelju njihovih aminokiselinskih sekvenci”, navodi akademija u saopšenju.
Polovina nagrade dodijeljena je Bakeru “za kompjuterskii dizajn proteina”, dok su drugu polovinu podijelili Hassabis i Jumper “za predviđanje strukture proteina”, saopštila je akademija.
Treća nagrada koja se dodjeljuje svake godine, nagrada za hemiju, slijedi one za medicinu i fiziku objavljene u ovoj sedmici.
Nobelove nagrade ustanovljene su oporukom izumitelja dinamita i bogatog poslovnog čovjeka Alfreda Nobela i dodjeljuju se “onima koji su tokom prethodne godine donijeli najveću korist čovječanstvu”.
Prvi put dodijeljen 1901., 15 godina nakon Nobelove smrti, dodjeljuje se za dostignuća u medicini, fizici, hemiji, književnosti i miru. Dobitnici u svakoj kategoriji dijele svotu nagrade koja se usklađivala tokom godina.
Nagrada za ekonomiju kasniji je dodatak koji finansira švedska centralna banka.
Hemija, bliska srcu Alfreda Nobela i disciplina koja se najviše može primijeniti na njegov vlastiti rad kao izumitelja, možda nije uvijek najzanimljivija od nagrada, ali prošli dobitnici uključuju naučne velikane poput pionira radioaktivnosti Ernesta Rutherforda i Marie Curie.
Prošlogodišnju nagradu za hemiju dobili su Moungi Bawendi, Louis Brus i Aleksey Ekimov za njihovo otkriće sićušnih nakupina atoma poznatih kao kvantne tačke, koje se danas naširoko koriste za stvaranje boja na ravnim ekranima, svjetlećim diodama (LED) svjetiljkama i uređajima koji hirurzima pomažu da vide krvne žile u tumorima.
Uz novčanu nagradu, pobjednicima će švedski kralj 10. decembra uručiti medalju, nakon čega će uslijediti raskošni banket u gradskoj vijećnici Stockholma, prenosi Reuters.
(Fena)
