Na čitavoj sjevernoj hemisferi, 21. juni je najduži dan u godini. Dok je za meteorologe ljeto počelo već 1. juna, solsticij označava početak ljeta prema astronomskoj definiciji.
Sunce je tada na najvišoj tački iznad sjeverne hemisfere. Na primjer, u Skandinaviji se ovaj dan čak smatra centrom ljeta – sa odgovarajućim ritualima.
Solsticij svuda pada u isto vrijeme
Tačna lokalna vremena razlikuju samo se ovisno o vremenskoj zoni. Ove godine u Berlinu pada 21. juna u 05,32 sati po lokalnom vremenu, a u Montrealu u Kanadi 20. juna u 23,32 sati. Ali, to je ista tačka u vremenu. Događaj se definiše prema trenutku u kome sunce stoji okomito iznad sjevernog tropskog pojasa – nezavisno o vremenskoj zoni i koordinatama.
Ljudi na sjevernoj hemisferi raduju se početku najtoplije i najsvjetlije sezone u solsticiju. U junu je udaljenost između zemlje i sunca oko pet miliona kilometara veća nego u zimskom solsticiju u decembru. Razlog: naša se planeta ne kreće kružnim putem oko sunca, već eliptičnim.
Pored toga, sunce nije baš u središtu te orbite. Ljeti je toplije jer je u junu sjeverni pol naget prema suncu, a sjeverna hemisfera prima više sunčeve svjetlosti i toplote.
Sunce sija noću na arktičkom krugu
21. juni je jedini dan u godini u kojem sunce ne zalazi u cijelom arktičkom krugu. Što se više približavate Sjevernom polu, to je više noćiju sa takozvanim ponoćnim suncem. U stvari, ovo nebesko tijelo je djelomično vidljivo čak i južno od arktičkog kruga.
Zemljina atmosfera odbijaju njegove zrake tako, da se sunce pokazuje čak i kad je tik ispod horizonta. Ovisno o vazdušnom pritisku i temperaturi, ovaj efekat može biti toliko jak da se ponoćno sunce može vidjeti čak oko 100 kilometara iza Arktičkog kruga.
Ljetni solsticij donosi atmosferu zabave
Za mnoge Skandinavce je Midtsommer, sredina ljeta sveobuhvatni praznik, kada se rad ostavlja, čaša podiže, a sve ostalo jednostavno zaboravi na nekoliko dana. Midsommer, Sredina ljeta im je jedan od najvećih dana u godini, neki ga čak smatraju i pravim državnim praznikom.
Ova veče, Midsommar je posebno sveta za Šveđane. Za njih je to obično vrijeme lososa, rakije i plesa oko stuba Sredine ljeta. Za Fince taj dan, Juhannus često označava početak ljetnog odmora.
Takođe se tradicionalno obilježava svake godine u Stonehengeu u Engleskoj, kao Midsummer. U vremenima prije Corone, oko deset hiljada ljudi posjećivalo je svake godine kamene kolose neolitika za vrijeme solsticija.
(web)
Smail Špago
(NovaSloboda.ba)
